Türkiye'de hububatı, don, kuraklık ve fare tehdit ediyor
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin merkez ve taşra teşkilatı teknik personelinin sahadan birebir gözlem, meteorolojik veri ve teknik bilgilerle hazırladığı "Fenolojik Değerlendirme - Hububat ve Bakliyatta Yağış, Ekiliş ve Gelişim Analizi (Şubat 2025 Değerlendirmesi)" yayınlandı.
Rapora göre, ülkede 1 Ekim-28 Şubat arasındaki kümülatif (5 aylık) dönemde ise 221,4 mm yağış gerçekleşti. Normali 313,0 mm (1991-2020) ve geçen yıl 336,4 mm olduğu gözönünde alındığında yağışlarda normaline göre yüzde 29, geçen yıl yağışlarına göre yüzde 34 azalma oldu.
Yağışlar, Konya, Isparta, Karaman, Hatay, Osmaniye, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Şırnak, Hakkâri ve Van çevrelerinde normaline göre yüzde 60'ın üzerinde azaldı.
Kırşehir, Eskişehir ve Konya'da yazlık ekilişlerin devam ettiği belirtilen açıklamada, Konya’da genellikle yazlık olarak yulaf ve arpa olmakla birlikte az da olsa yazlık karakterli buğday çeşitlerinin ekimi yapıldığı aktarıldı.
Ay içinde gerçekleşen kar yağışının, hububatın soğuk hava şartlarından korunmasına yardımcı olduğu ve topraktaki nem seviyesini artırdığı vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Konya'da bu yıl hububat ekilişlerinin genellikle geç yapılması bitkilerde üst vejetatif gelişimin fazla olmasını engellemiş dolayısıyla sıcaklığın eksi 14 dereceye kadar düştüğü kar örtüsü bulunmayan arazilerde zararın minimal düzeyde kalmasını sağlamıştır. Hububat Konya’da geç ekilen bazı arazilerde çimlenme, genel olarak da kardeşlenme dönemindedir. Kırıkkale’de kardeşlenme henüz başlamamış olup, önümüzdeki aylarda alınacak yağışlarla birlikte başlaması öngörülmektedir. Kırıkkale’de ocak ayı yağış miktarının mevsim normalleri altında olması, kar yağışının hiç olmaması nedeniyle bitki gelişiminin durağan bir şekilde devam ettiği, bitki kök yapısının yeterince gelişmediği tespit edilmiştir."
Ankara ve Kayseri’de hububatın, erken ekilen alanlarda 2-3 kardeş çıkarmış durumda olduğu bildirilen raporda, "Aksaray ve Niğde genelinde yağışlar yetersiz olup şu an için bitki su ihtiyacının az olmasından dolayı tarımsal kuraklık söz konusu değildir. Mart ve nisan yağışları hububat için önem arz etmektedir. Eskil Sultanhanı bölgesinde bitki kardeşlenme dönemi başındadır. Diğer bölgelerde ise bitki çıkışları sorunsuz tamamlanmıştır" ifadesi kullanıldı.
Sivas'ta köstebek zararı
Konya ve Eskişehir'de don nedeniyle bitkilerin yeşil aksamında sararmalar görüldüğüne dikkat çekilen raporda, şu bilgiler aktarıldı:
"Sivas’ta bitki gelişimi normal şekilde ilerlemekte olup herhangi bir olumsuzluk tespit edilmemiştir. Konya’da meteorolojik kuraklık devam etmekte, bu durum, başta barajlar ve göller olmak üzere yer altı ve yer üstü su rezervlerinde azalmaya neden olmuş, hidrolojik kuraklık belirgin hale gelmiştir. Kış mevsiminde olunması ve bitkinin su ihtiyacının az olması nedeniyle hububat açısından henüz tarımsal kuraklık söz konusu değildir. Ancak yetersiz kalan yağışlar nedeniyle bitki kök bölgesindeki su rezervi düşük tarla kapasitesindedir. Bu durum bitki su ihtiyacının arttığı kardeşlenme dönemi sonrasında tarımsal kuraklık için ileri düzeyde risk oluşturmaktadır."
Raporda, Ankara, Eskişehir, Kırşehir ve Konya'da fare zararının devam ettiği vurgulanarak, "Sivas’ta köstebek zararı gözlemlenmiştir. Konya’da geçen aylarda olduğu gibi bu ayda da fare zararları ve çiftçiler tarafından bu zararlılarla mücadele işlemleri devam etmiştir" denildi.
