Dünyanın gözü 14 Mayıs'ta: 2023'ün en önemli seçimi

Politico tarafından yayınlanan ve Nektari Stamouli tarafından kaleme alınan yazıda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için önümüzdeki ay yapılacak seçimlerin çok büyük bir tarihi öneme sahip olduğu belirtildi. 

Cumhuriyetin kuruluşunun 100 yıl sonrasına denk gelen seçimi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kazanması halinde, Erdoğan’ın “85 milyonluk jeostratejik bir ağır topun yörüngesine daha da fazla damgasını vurma yetkisine sahip olacağı” ifade edildi. 

TÜRKİYE'DEKİ SEÇİMLER DÜNYAYI İLGİLENDİREN BİRÇOK KONUDA DOĞRUDAN ETKİYE SAHİP

2023 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri, Avrupa ve Orta Doğu'da güvenlik üzerinde büyük bir baskı oluşturacağı belirtilen analizde seçimin, Türkiye'nin NATO ittifakındaki rolünü, ABD, AB ve Rusya ile ilişkilerini, göç politikasını, Ukrayna'daki savaşta Ankara'nın rolünü ve Doğu Akdeniz'deki gerilimleri nasıl ele aldığını etkileyeceği belirtildi.

SEÇİMLER TÜRKİYE’NİN NATO İLE İLİŞKİLERİNİ NASIL ETKİLEYECEK?

Türkiye’nin onayıyla Finlandiya 4 Nisan’da NATO’nun 31. üyesi oldu. Politico’ya göre CHP liderliğindeki muhalefet, Türkiye’nin İsveç üzerindeki vetosunu sona erdirme taahhüdünde bulunuyor.

Ancak, organizasyonun belirttiğine göre yeniden seçilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç'i NATO’ya alınmasını onaylayacak. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, daha önce kapının İsveç'e kapalı olmadığını söylemek ile birlikte işlerin nasıl ilerleyeceğine karar verme sorumluluğunun Stockholm'de olduğu belirtti. 

RUSYA VE UKRAYNA’DAKİ SAVAŞ

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasının ardından Türkiye iki ülke arasında önemli bir diplomatik rol oynadı. Türkiye, Rusya'ya yaptırım uygulamayı reddederken, Ukrayna'ya silah (Bayraktar İHA'ları) tedarik etmeye devam etti. Türkiye, ayrıca Ukrayna'nın tahıl ihracatının abluka altındaki Karadeniz'den geçmesine izin veren bir Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmasına da aracılık etti.

"TÜRKİYE SAVAŞIN ARDINDAN PUTİN'İ AĞIRLAYAN İLK NATO ÜLKESİ OLABİLİR"

Analize göre Finlandiya'nın NATO üyeliğine onay verdikten ve İsveç'in de onu takip edebileceği sinyalini veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i ağırlayacak ilk NATO üyesi olabileceğini de belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin'in, Rus devlet nükleer enerji şirketi Rosatom tarafından inşa edilen ülkenin ilk nükleer enerji reaktörünün açılışı için "27 Nisan'da Putin'in Türkiye'ye gelme ihtimali de var." dedi.

Öte yandan Politico, Kılıçdaroğlu'nun liderliğinde Türkiye'nin arabuluculuk yapmaya ve tahıl anlaşmasını uzatmaya istekli olacağını ancak Ankara'nın NATO üyesi statüsüne daha fazla vurgu yapacağını öne sürdü. 

YUNANİSTAN VE DOĞU AKDENİZ

Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkiler son dönemde gergin bir durumdaydı. Ancak, Türkiye'de meydana gelen yıkıcı depremlere Yunan hükümeti ve Yunan toplumunun hızlı tepki vermesi ve Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'ın ziyareti, ikili ilişkiler için yeni bir zemin oluşturdu.

Dendias, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile birlikte, Türkiye'nin 2025-26 için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde daimi olmayan üyelik kampanyasında Yunanistan'a oy vereceğini ve Yunanistan'ın ise Türkiye'nin BM Genel Sekreterliği adaylığını destekleyeceğini duyurdu.

Diğer taraftan Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos ve Göç Bakanı Notis Mitarachi, bu ay Türkiye'yi ziyaret etti.  Savunma Bakanı Hulusi Akar, Akdeniz ve Ege'nin iki ülke arasında bir "dostluk denizi" olmasını umduğunu söyledi.

Bakan Akar, “İki ülke de seçime gidiyor ve muhtemelen aynı gün seçime gidecekler. Dolayısıyla bu hem Yunanistan'In hem Türkiye'nin önünde yeni bir ufuk açacaktır. Türkiye ile Yunanistan'ın yakınlaşması, daha çok taraflı bir format olan Doğu Akdeniz'deki diğer sorunların ele alınmasında koordinasyonu kolaylaştıracaktır."  değerlendirmesinde bulundu.

Öte yandan Politico’ya konuşan uzmanlar, Yunanistan ve Kıbrıs sorunu'nun Türkiye'nin dış politikası için temel olduğunu ve başka bir hükümetle pek bir şeyin değişmeyeceğini savundu.