Türk Dünyası Başkenti Bursa

“Yaşadığınız şehri nasıl bilirsiniz?” sorusuna eminim çoğunuz “Bursa’yı ilkler diyarı olarak biliriz” cevabını verecektir.

Bu şehirde yaşamanın, bu kentli olmanın gururu biraz da buradan gelir.

Biliriz ki Osmanlı’nın devlet olması Bursa’yla başlar ve ilk başkentidir.

Orhan Gazi’nin 1326’da Bursa’yı fethinden sonra ilk saray Murat Hüdavendigar döneminde ‘Bey Sarayı’ burada yapılmıştır.

İstanbul’un fethinden sonra önemini belki biraz yitirmiş olsa da Yıldırım Bayezid’in düğününe, Çelebi Mehmet’in sünnet törenine şahitlik etmiştir bu şehir.

Orhangazi ilk parayı Bursa’da bastırmıştır.

Osmanlı’nın ilk üniversitesi, İznik’te bulunan ve Orhangazi tarafından yaptırılan Orhaniye Medreseleridir.  

Yıldırım’da yapılan bugünkü Göz Vakfı’nın bulunduğu Yıldırım Darüşşifası ilk hastane, Irgandı ilk çarşılı köprüdür ki bu eserler tarihe damga vurmuş bir mimari yapılardır.

Belki de bugünkü AVM’lere feyz veren ilk katlı çarşı Balibey Hanı da Bursa’dadır.

***

Bu şehrin ilkleri bitmez…

Anadolu’nun ilk tiyatrosu, 1879’da dönemin valisi Ahmet Vefik Paşa tarafından bu şehirde açılmıştır.  

Senaryosu Nazım Hikmet’e ait olan, film müziklerini Cemal Reşit Rey’in yaptığı, Muhsin Ertuğrul tarafından yönetilen ‘Aysel Bataklı Damın Kızı’ filmi, Türkiye’nin ilk köy filmidir ve Çalı’da çekilmiştir.

Ne büyük gurur ki ilk kadın pilotumuz Sabiha Gökçen de Bursalıdır.

***

Daha ilk olan o kadar çok şey var ki…

Birkaç örnek daha vereyim:

Türkiye’nin ilk cetvel fabrikası ‘Hatas’ Bursa’da kurulmuştur.

İlk çamaşır makinesi imalatı Kamil Tolon tarafından Bursa’da yapılmıştır.

İlk maden suyu tesisi Uludağ Madensuyu’dur.

İlk halka açık şirket Bursa Çimento, ilk modern tekstil fabrikası Merinos’tur.

Tofaş Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, alanında Türkiye’nin ilk ve tek müzesidir.

Sporda da ilginç bir ilke sahiptir Bursa. 1985-1986 futbol sezonunda Bursaspor PAF Takımı 2. Ligde şampiyon olarak 1. Lige yükselmiş ve hali hazırda 1. Ligde oynayan Bursaspor ile Bursaspor Amatör Takımı Türkiye Kupası’nda karşılaşmıştır.

***

Ve bu müthiş şehrin geride bıraktığımız eylül ayında ‘2022 Türk Dünyası Kültür Başkenti’ seçildiğini mutlaka biliyorsunuzdur.

Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş bu doğrultuda TÜRKSOY tarafından 2022 yılının, ölümünün 600. yılında Ulucami’nin ilk İmam Hatibi olan ‘Süleyman Çelebi’yi anma yılı’ olarak ilan edildiğini açıklamıştı.

Türk kültürünün izlerini bu şehirde yaşatma ve bilinçlendirme anlamında daha neler yapılacak acaba?

Bu doğrultuda Bursa ‘Türk Dünyası Başkenti’ olmanın hakkını mutlaka verecektir.

Bunun için de aslında heyecanlı bir bekleyiş içindeyim…

Biliyoruz ki ilkler şehrine, ‘2022 Türk Dünyası Başkenti Bursa’ya, en güzel projeler yakışır.

***

Son olarak;  geçen ay ziyaret ettiğim Türkiye’nin bir başka kültür şehri Denizli’de, Büyükşehir Belediyesi’nin Pamukkale Mahallesine kazandırdığı ‘Seyir Tepesi Şehir Ormanı’ projesi kapsamında yer alan bir ‘Turan Yolu’ örneği var.

Öyle bir yol ki; tarihteki tüm Türk devletlerini, kurucuları ve kuruldukları coğrafyalarıyla birlikte görerek, öğrenerek alanı adımlıyorsunuz.

Benzeri bir projenin Bursa’ya da yapıldığı hayal ettim.

Bursa Turan Yolu…

Ne dersiniz güzel olmaz mıydı?