2 Aralık’ın tarihteki izleri: İmparatorluklardan bilimsel devrimlere uzanan yolculuk

Miladi takvime göre yılın 336. günü olan 2 Aralık, dünya tarihinin dönüm noktalarına sahne oldu. Siyasetten bilime, kültürden devlet yapılanmalarına kadar pek çok alanda iz bırakan gelişmeler bu tarihte yaşandı.

NAPOLYON’UN TAÇ GİYDİĞİ VE ZAFER KAZANDIĞI GÜN

1804 yılında Napolyon Bonapart, Paris’teki Notre Dame Katedrali’nde düzenlenen görkemli törenle Fransa İmparatoru ilan edildi. Bir yıl sonra, 1805’in yine 2 Aralık gününde yaşanan Austerlitz Savaşı ise Napolyon’un askeri dehasını tarihe yazdıran en büyük zaferlerden biri olarak kabul ediliyor.

DÜNYA SİYASETİNDE ÖNEMLİ DÖNÜM NOKTALARI

1823: ABD Başkanı James Monroe, Avrupa’nın Amerika kıtasına müdahalesine karşı çıkan ve “Monroe Doktrini” olarak tarihe geçen açıklamasını yaptı.

1848: Franz Joseph, Avusturya İmparatoru oldu.

1971: Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını ilan etti.

1988: Benazir Butto, Pakistan'ın ilk kadın başbakanı olarak yemin etti ve tarihe geçti.

TÜRKİYE TARİHİNDE 2 ARALIK’IN YERİ

Türkiye’nin siyasi ve ekonomik tarihinde de bu günün özel bir yeri bulunuyor:

1873: Osmanlı’da sermaye piyasalarının temellerini oluşturan Dersaadet Tahvilat Borsası açıldı.

1920: Türkiye ile Ermenistan arasında Gümrü Antlaşması imzalanarak Kars’ın Türkiye’ye katılması sağlandı.

1963: Türkiye’nin ilk koalisyon hükümetinin başbakanı İsmet İnönü görevinden istifa etti.

1974: Büyük elektrik santrallerindeki arızalar nedeniyle ülkede günlük 1,5 saatlik elektrik kısıtlaması uygulamasına geçildi.

BİLİMDE DEVRİM NİTELİĞİNDE GELİŞMELER

2 Aralık, bilim dünyasında da çığır açan çalışmalara ev sahipliği yaptı:

1909: Leo Hendrik Baekeland, modern plastik endüstrisinin başlangıcı sayılan bakaliti patentledi.

1942: Chicago’da ilk kontrollü zincirleme nükleer reaksiyon gerçekleştirildi ve nükleer çağ resmen başladı.

1982: Barney Clark, Dr. Robert K. Jarvik tarafından geliştirilen ilk yapay kalbi taşıyan hasta olarak tıp tarihine geçti.

KÜLTÜR, SANAT VE SPOR DÜNYASINDAN NOTLAR

1888: Türk edebiyatının önemli isimlerinden Namık Kemal vefat etti.

1923: 20. yüzyılın en güçlü soprano seslerinden biri kabul edilen Maria Callas dünyaya geldi.

1944: Kosova’nın siyasi lideri İbrahim Rugova doğdu.

1973: Tenis tarihinin unutulmaz isimlerinden Monica Seles doğdu.

1981: Hülya Koçyiğit, Fransa’da düzenlenen bir festivalde “En İyi Kadın Oyuncu” ödülünü kazandı.