Ulucami Sensin Delikanlım

Değerli dostum İbrahim Öge’nin fikir babalığında Bursa’nın tarihi kültürel mirasını dijital medya ortamında paylaşmaya karar verdik. İlk durağımız tabi ki de Bursa’mızın ve İslam coğrafyasının kıymetli eseri olan Ulu Cami oldu.

Ulu Cami ile ilgili programdaki yazımı sizlerle paylaşıyorum.

***

Bak Delikanlım!

Ol mâhiler ki deryâ içredir, deryâyı bilmezler

Bu sözlerinin muhatabı olmamak için yani yaşadığı deryayı, denizi bilmeyen, içindeki deryadan, denizden habersiz olan balıklar gibi olmamak için buradayız…

***

4.Osmanlı padişahı Yıldırım Beyazıt Han 1396 yılında haçlılarla yapılan Niğbolu Savaşı öncesinde savaşın kazanılması durumunda Bursa’ya 20 tane cami yaptırmayı vaat etmiş. 

Savaş kazanıldıktan sonra, damadı ve danışmanı olan Emir Sultan’a fikrini söyleyince Emir Sultan yirmi cami yerine yirmi kubbeli büyük bir cami yapılmasını tavsiye etmiş.

İşte Ulu Cami bir zaferin nişanesi olarak 1396-1399 yılları arasında Yıldırım Beyazıt Han tarafından yaptırılmış…

Yani Bursa Ulu Camii Yıldırım Beyazıt Han’ın Niğbolu Savaşından dolayı Allah’a şükür nişanesi olarak yaptırdığı bir camidir.

Bak Delikanlım!

Ne dört duvardır ne de minare ya da kubbe değildir Ulucami

Hele gezmek için yapılmış turistik bir yer hiç değildir Ulucami…

Bir zafer nişanesi bir tarih, Niğbolu’dur Ulucami

Yıldırım’dır… Beyazıt’tır… Devlettir Ulucami…

***

Ulu Cami, İslam Dünyasının 5. büyük mertebeye sahip camisi olarak kabul edilir.

Ulu Cami; İslam’da en yüksek mertebeli camiler olan Mekke’deki Mescid-i Haram, Medine’deki Mescid-i Nebevi, Kudüs’teki Mescid-i Aksa ve Şam’daki Emeviye Cami’den sonra İslam dünyasının 5.büyük mertebeye sahip camisi kabul edilmiştir.

 “Şerefü’l mekan bi’l mekin” demiş atalarımız. Yani bir mekânın şerefi, kıymeti orada bulunanlar iledir.

Emir Sultan’ın tavsiyesi ile Yıldırım Beyazıt Han’ın yaptırdığı Ulu Cami’nin ilk hutbesini Somunca Baba vermiş; Bursa Ulu Camii’nin ilk imamı, mevlidi şerifin yazarı ve hayatının sonuna kadar Ulu Cami’de imamlık yapan Süleyman Çelebi ve ilk müezzini ise Aziz Mahmut Hüdayi Hazretlerinin de Hocası olan Üftade Hazretleri olmuştur.

İsimlere bakar mısın Genç Kardeşim!

Ve bu şeref bundan sonra sana mirastır.

Bu bayrak seninle dalgalanacaktır Delikanlım.

Bak Genç Kardeşim!

Ne dört duvardır ne de minare ya da kubbe değildir Ulucami

Hele gezmek için yapılmış turistik bir yer hiç değildir Ulucami…

Bir zaferdir, bir şükürdür,

Bir devlettir Yıldırım Beyazıt Han’dır Ulucami…

Bir fendir, tekniktir, bir medeniyettir

Bir edeptir, irfandır, Emir Sultan’dır Ulucami

Bir sırdır, bir gönül, Allah dostu Somuncu Baba’dır Ulucami…

Peygamberimize övgülerdir,

1000 beyitlik Mevlidi şeriftir,

Süleyman Çelebi’dir Ulucami…

Ezandır Kamettir

Üftade Hazretleridir Ulu Cami.

Ulucami geçmişten geleceğe umuttur

Ulu Cami Müslüman Türk Gencidir,

Ulu Cami sensin Genç Kardeşim!

***

Hz. Hızır Aleyhisselam’dır Ulu Cami…

Somuncu Baba caminin inşaatına gelir işçilere somun dağıtırmış. Somuncu Baba bir gün yine işçilere ekmek dağıtırken Hızır Aleyhisselam’ın orada olduğu fark etmiş. Yanına vararak “Sen Hızır’sın” demiş. Ondan Ulu Cami’ye gelerek her gün namaz kılmaya söz vermesini istemiş.

Hızır Aleyhisselam her gün Ulucami’ye geleceğini ifade etmiş ama oda bir istekte bulunmuş. “Hangi vakit geleceğim bana kalsın” demiş.

İşte Hızır Aleyhisselam, gün içinde vakti belli olmayan bir zamanda, Ulucami’ye gelir vav harfinin önünde namaz kılarmış. Bu nedenle Ulucami’ye gelenler belki Hızır Aleyhisselam ile yan yana namaz kılarız düşüncesiyle, namazını vav harfi önünde kılmayı yeğlerler.

***

Bir şadırvandır Ulu Cami;

Rivayete göre Ulu Cami’nin bugün bulunduğu yere yapılmasına karar verilmiş, inşaata başlanmış ancak bu şadırvanın olduğu kısımda yaşlı bir kadının evi varmış ve kadın yerini vermek istememiş.

Diller dökülmüş, paralar saçılmış ancak kadın Nuh demiş peygamber dememiş.Yapılacak bir şey yokmuş, hak kiminse onunmuş…

Bir gece rüyasında Emir Sultan’ı görmüş ve bunun üzerine evini Cami için vermiş.

Ancak çok gönüllü olmadığı için kadının bu yeri ibadete açılmamış, tıpkı yaşlı kadının rüyasında “aklandığı, temizlendiği” gibi buraya gelenlerin de temizlenmesi için şadırvan olarak yapılmış.

Bak Delikanlım!

Bir şadırvandır Ulu Cami;

33 ayrı noktasından akıtır suyunu

Allah’ı tesbih eder...

Hak kiminse onun der,

Hakkı teslim eder Ulucami…

***

Bir sırrın açığa çıkmasıdır Ulu Cami…

Somuncu Babadır,

Fatiha suresinin 7 farklı tefsiridir Ulucami…

Ulu Cami’nin bir cuma günü açılmasına karar verilmiş. Bursalılar bu muhteşem câmiyi hınca hınç doldurmuşlar. Başta padişah Yıldırım Bayezid Hân, Şeyhülislam Molla Fenâri, gönüller sultanı Emir Sultan, diğer ulema ve devlet erkânı açılış için hazır bulunmuşlar.

Herkes ilk Cuma hutbesini Emir Sultan’dan beklerken O;

“Somuncu Baba varken, bizim hutbe okumamız uygun düşmez.” diyerek o zamana kadar Bursa halkının fırıncı olarak bildiği Somuncu Babayı işaret etmiş.

Ulu Caminin ilk Cuma hutbesini Somuncu Baba namıyla meşhur Şeyh Hamid-i Veli okumuş.

Ama ne hutbe?

Somuncu Baba Fatiha Suresi’nin yedi türlü tefsirini yapmış. Birinci tefsirini bütün cemaat anlamış¸ ikinci tefsirini cemaatin bir kısmı anlamış¸ üçüncü tefsirini ise anlayanlar pek az olmuş. Dördüncü ve sonraki yorumlarını ise anlayan neredeyse yokmuş…

Fakat sırrı ortaya çıkınca Somuncu Baba Bursa’yı terk etmiş. Ve rivayet odur ki bugünkü Duaçınarı mevkiinde Bursa’ya dua ederek Bursa’dan ayrılmış.

Bir sırdır, bir vedadır, bir duadır Ulucami…

***

Bak delikanlım bu kısım seni daha çok ilgilendiriyor.

Bir Minberdir Ulu Cami ki evren ve galaksi içindedir…

Minberinin doğu tarafına Güneş sistemini,

Batı tarafına ise Galaksi Sistemini nakşetmiş,

Evrenin sırrını içinde barındıran camidir Ulucami…

Minberin doğu cephesine Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton gibi gezegenler işlenmiş.Minberde dikkat çeken en büyük ayrıntılardan biride Plüton gezegeninin tek başına ayrı bir platformda ve açı farkıyla gösterilmiş olması.

Plüton bilindiği üzere güneş sisteminin aynı düzlem üzerinde olan ilk sekiz gezegenin aksine ayrı bir düzlemde dolanmaktadır. Bu ayrıntı bile minbere 1400’lü yıllarda işlenmiş iken  Batı Plüton gezegenin varlığını ancak 1930 yılında keşfetti.

Bak Genç Kardeşim;

Batı Dünyası, dünya düz mü yuvarlak mı diye tartışırken senin ataların onlardan yüz yıllarca yıl önce Ulu Caminin minberine güneş sistemini, galaksi sistemini nakşetmiş…

Bir zamanlar ne kadar ileride olduğunu gör ve o kutlu günlerinin sırrı ile ileriye doğru daha öz güvenle bak…

İnanma, sana Z kuşağı falan demelerine.

Kanma, seni alfabenin son harfi görüp, son diye adlandırmalarına.

Sen Müslüman Türk gencisin.

Türk Gencinin olduğu her yerde umut ve taze başlangıçlar var demektir.

Sen bize göre alfabenin son harfi değil ilk harfisin.

Sen son değil, sen taze başlangıçsın, sen umutsun…

Bak Delikanlım!

Ulu Cami dört duvar değildir.

Ulu Cami gezmek için yapılmış turistik yer hiç değildir.

Ulu Cami bir medeniyettir.

Ulucami geçmişten geleceğe umuttur

Ulu Cami Müslüman Türk Gencidir,

Ulu Cami sensin Delikanlım!